Sejarah Tingkatan 2 Bab 2.2 Campur Tangan British di Perak, Selangor, Negeri Sembilan dan Pahang

2.2.1 British Campur Tangan di Perak

(a) Perang Larut yang Dicetuskan oleh Kongsi Gelap Cina

1.      Long Jaafar membawa masuk pelombong-pelombong Cina untuk memajukan perlombongan bijih timah di Larut.

2.      Pergaduhan di antara kongsi gelap Cina - Ghee Hin dan Hai San telah mencetuskan Perang Larut.

3.      Perang Larut telah menjejaskan perusahaan bijih timah.

4.      Ngah Ibrahim (Menteri Larut) melantik Kapten Speedy untuk menamatkan Perang Larut.

(b) Perebutan Takhta di Kalangan Pembesar Melayu

5.      Keadaan di Perak bertambah buruk apabila sistem pewarisan takhta tidak dipatuhi.

6.      Sistem pewarisan takhta di Perak mengkehendaki seseorang anak raja memegang tiga jawatan iaitu Raja Di Hilir, Raja Bendahara dan Raja Muda sebelum berhak ditabal sebagai sultan.

7.      Selepas kemangkatan Sultan Ali, Raja Ismail iaitu Raja Bendahara telah dilantik menjadi sultan.

8.      Raja Abdullah yang merupakan Raja Muda telah diketepikan kerana tidak menghadiri upacara pemakaman Sultan Ali di Sayong walaupun dijemput.

9.      Raja Yusuf (Raja Di Hilir) diketepikan kerana tidak disukai pembesar Perak.

10.   Raja Abdullah menentang pelantikan Sultan Ismail dengan disokong oleh pembesar di Hilir Perak seperti Dato’ Sagor dan Dato’ Maharajalela.

11.   Perak berpecah kepada dua:

·      Raja Ismail berkuasa di Hulu Perak.

·      Raja Abdullah berkuasa di Hilir Perak.

12.   Raja Abdullah minta British mengiktirafkan beliau sebagai sultan Perak.

(c) Campur Tangan British di Negeri Perak

13.   Andrew Clarke memanggil pembesar-pembesar Melayu dan pemimpin-pemimpin kongsi gelap Cina berunding di Pulau Pangkor.

14.   Pembesar Melayu yang hadir ialah Raja Abdullah, Dato’ Sagor, dan Ngah Ibrahim.

15.   Raja Ismail tidak hadir kerana lewat menerima surat jemputan.

16.   Masyarakat Cina:

·      Kapitan Chung Ah Kwee merupakan ketua Kumpulan Hai San. Beliau merupakan antara wakil yang hadir rundingan.

·      Bersetuju menghentikan pergaduhan.

·      Menerima pihak British sebagai orangan tengah dalam urusan perlombongan bijih timah.

17.   PerjanjianPangkor 1874:

l  Raja Abdullah diiktiraf sebagai sultan Perak.

l  Raja Ismail diakui sebagai Raja Muda.

l  Sultan menerima Residen British yang memberi nasihat dalam semua perkara kecuali hal-hal berkaitan dengan Islam dan adat Melayu.

l  Residen berkuasa penuh dalam pungutan cukai di Perak.

18.   Kesan daripada Perjanjian Pangkor ialah bermulanya penguasaan British secara langsung dalam pentadbiran dan ekonomi di Perak. British juga mencari peluang untuk menguasai negeri-negeri Melayu yang lain.

19.   Residen Perak: J.W.W. Birch

2.2.2 Campur Tangan British di Selangor

1.      Apabila Raja Sulaiman (pemerintah Klang) mangkat, Klang diserahkan kepada Raja Abdullah. Putera kepada Raja Sulaiman iaitu Raja Mahadi rasa tidak puas hati.

2.      Raja Abdullah memajukan perlombongan bijih timah di Klang dengan membawa masuk pelombong-pelombong Cina dan telah membuka lombong di Kuala Lumpur dan Ampang.

3.      Kekayaan di Klang menyebabkan perebutan di antara Raja Mahadi dan Raja Abdullah. Perang saudara ini dinamakan Perang Klang.

4.      Perang Klang telah menjejaskan perdagangan di Klang.

5.      Sultan Abdul Samad melantik menantunya Tengku Kudin untuk menamatkan pergaduhan ini.

6.      Tengku Kudin tidak dapat menyelesaikan pergaduhan ini kerana beliau tidak diterima oleh pembesar Selangor atas sebab beliau bukan anak negeri Selangor.

7.      Beliau meminta bantuan daripada British. British menggunakan kapal perang H.M.S. Rinaldo membedil Kuala Selangor.

8.      Bantuan British telah membantu Tengku Kudin menewaskan Raja Mahadi dn menamatkan Perang Klang.

9.      British mendesak Sultan Abdul Samad menerima Residen British, tetapi gagal.

10.   British menggunakan alasan untuk mendesak Sultan Abdul Samad menerima seorang Residen, iaitu

a.      rompakan sebuah kapal dagang British di Langat pada tahun 1873

b.      serangan di rumah api Tanjong Rachado pada tahun 1874

11.   Residen Selangor: J.G. Davidson

  

2.2.3 Campur Tangan British di Negeri Sembilan

1.      Dato’ Kelana menjadi pemerintah di Sungai Ujong. Dato’ Bandar ingin menegakkan kuasanya di Sungai Ujong.

2.      Sungai Linggi dalam daerah Sungai Ujong ialah jalan perhubungan utama ke pelabuhan Melaka.

3.      Pembesar yang menguasai Sungai Linggi dapat mengutip cukai daripada pedagang yang melalui sungai ini.

4.      Perebutan ke atas penguasaan Sungai Linggi mencetuskan pergaduhan di antara Dato’ Kelana dengan Dato’ Bandar.

5.      Dato’ Bandar mendapat sokongan daripada penduduk tempatan dan pelombong-pelombong Cina.

6.      Pada tahun 1874, Dato’ Kelana menandatangani perjanjian menerima perlindungan British. Dato’ Kelana diiktiraf sebagai pemerintah Sungai Ujong manakala British mempunyai kuasa penuh mengutip cukai di Sungai Linggi.

7.      P.J. Murray menjadi Residen Sungai Ujong.

8.      Dato’ Bandar tidak mengiktiraf perjanjian tersebut dan menentang British mengutip cukai di Sungai Linggi.

9.      British memberi bantuan tentera kepada Dato’ Kelana untuk menewaskan Dato’ Bandar. Dato’ Bandar dibuang negeri ke Singapura.

10.   British meluaskan kuasanya di Rembau, Jelebu dan Seri Menanti dengan cara menempatkan pegawai Majistret dan Pemungut Hasil.

11.   Pegawai Majistret dan Pemungut Hasil:

·      Menguatkuasakan undang-undang British.

·      Memungut cukai

·      Ditukar kepada Pegawai Daerah pada tahun 1896

12.   Pada 1895, semua daerah telah disatukan dan menjadi persekutuan Negeri Sembilan.

13.   Tunku Muhammad ibni Tunku Antah iaitu Yamtuan Seri Menanti telah ditabalkan sebagai Yang Dipertuan Besar Negeri Sembilan yang pertama.

14.   Residen Negeri Sembilan: Martin Lister

2.2.4 Campur Tangan British di Pahang

1.      Pahang tidak sekaya negeri-negeri Melayu yang lain. British mahu menguasai Pahang untuk menghalang kuasa Eropah yang lain bertapak di NNM.

2.      Kuasa yang berlumba-lumba mencari tanah jajahan di Asia Tenggara ialah Perancis, Rusia dan Jerman.

3.      SultanAhmad berusaha mengelakkan Pahang daripada dijajah oleh British.

4.      Sultan Ahmad mencontohi Sultan Abu Bakar dari Johor dalam membangunkan Pahang bagi menyekat perluasan pengaruh British.

5.      Pelabur-pelabur Eropah telah dibawa masuk untuk memajukan Pahang.

6.      Tindakan ini tidak disenangi oleh British kerana kepentingan ekonomi mereka telah terjejas.

7.      Pada tahun 1886, Frank Swettenham dan Frederick Weld memujuk Sultan Ahmad menerima Residen British tetapi gagal.

8.      Pada tahun 1887, British meminta Sultan Abu Bakar dari Johor memujuk Sultan Ahmad untuk menerima Residen British. Tetapi Sultan Ahmad hanya terima seorang wakil British yang terhad kuasanya, iaitu Hugh Clifford.

9.      Wakil British merupakan seorang pegawai Konsul yang mengurus dan melindungi rakyat British di negeri lain.

10.   Pada tahun 1888, seorang warganegara British berbangsa Cina, Go Hui ditemui mati berdekatan dengan istana Sultan Ahmad.

11.   British mendesak Sultan Ahmad menerima seorang Residen British dengan alasan baginda tidak mampu mewujudkan ketenteraman di Pahang.

12.   Residen Pahang: J.P. Rodger